INFOdoradca+ Informacje o zawodach - Powiatowy Urząd Pracy w Sępólnie Krajeńskim

Rolnik upraw polowych 611104

• Rolnik.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 6111 Field crop and vegetable growers.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja A – Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe), źródeł internetowych oraz wyników badań i analiz prowadzonych w projekcie PO KL (2011–2013) „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez pracodawców”,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Marek Reducha – indywidualne gospodarstwo rolne, Kamienna Nowa.
• Zygmunt Żabicki – indywidualne gospodarstwo ekologiczne, Jędrzejów.
• Anna Jawor-Joniewicz – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Urszula Jeruszka – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Barbara Sajkiewicz – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Zdzisław Czajka – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Maciej Gruza – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.

Recenzenci:

• Marcin Mirosław – indywidualne gospodarstwo rolne, Cyganówka.
• Magdalena Rydzowska-Dolatowska – indywidualne gospodarstwo rolne, Żmijewo-Kuce.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Krzysztof Skierkowski – Grupa Producentów Rolnych Marpol, Iława.
• Dariusz Fularski – Związek Pszczelarski Koło w Sandomierzu, Sandomierz.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2018 r.

Rolnik upraw ¹³ polowych prowadzi produkcję roślinną na gruntach ornych oraz użytkach zielonych.

Opis pracy

Rolnik upraw polowych prowadzi produkcję roślinną w warunkach polowych. Osoba wykonująca ten zawód uprawia rośliny, z których pozyskiwane są produkty spożywcze lub surowce służące do ich wytwarzania. Praca rolnika skupia się przede wszystkim wokół zapewnienia odpowiednich warunków dla uprawy poszczególnych gatunków roślin (zbóż, warzyw, ziół itp.) i ciągłym nadzorowaniu ich poprawnego wzrostu. W czasie zależnym od charakterystyki danej rośliny rolnik zbiera plony prowadzonej uprawy i magazynuje je w odpowiednich warunkach. Rolnik upraw polowych, o ile pozwalają mu na to warunki sprzętowe i lokalowe, zajmuje się także przetwórstwem pozyskanych roślin.

Praca rolnika upraw polowych wymaga umiejętności planowania i wykonywania zadań związanych z uprawą roli. Celem pracy rolnika upraw polowych jest osiągnięcie najwyższych plonów uprawianych roślin, przy jednoczesnym zachowaniu jakości produkcji i przestrzeganiu zasad ochrony środowiska oraz maksymalizacja zysku ze sprzedaży uprawianych roślin i powstałych z nich surowców oraz produktów. Wykonując zadania zawodowe, rolnik upraw polowych prowadzi i obsługuje pojazdy, maszyny i narzędzia rolnicze do uprawiania gleby, nawożenia, sadzenia, siewu, pielęgnowania, ochrony roślin, zbierania i przechowywania plonów. Ponadto do jego zadań należy: wyrównywanie pól ¹⁰ pod uprawy, bronowanie, oranie, roztrząsanie obornika, sadzenie i sianie, nawadnianie, nawożenie, obsługiwanie sprzętu (traktorów oraz innych maszyn i urządzeń rolniczych), przygotowywanie preparatów ochrony roślin, opryskiwanie, koszenie, zbieranie i wykopywanie plonów, belowanie ¹ siana, ładowanie, transportowanie i rozładowywanie materiału siewnego, nawozów, słomy i plonów, ustawianie i konserwowanie maszyn rolniczych.

W celu ochrony uprawianych roślin rolnik upraw polowych stosuje preparaty chemiczne. Sporządza mieszaniny użytkowe cieczy roboczych, oblicza dawkowanie oprysków polowych oraz kalibruje opryskiwacz i wykonuje opryski z użyciem preparatów: grzybobójczych, chwastobójczych, owadobójczych, stymulujących, dosuszających, skracających, nawożących mikro- i makroelementami oraz zaszczepiających kulturami bakterii. Ponadto osoba wykonująca ten zawód transportuje zebrane płody rolne ⁹, wyładowuje zbiory do magazynu lub suszarni. Rolnik upraw polowych zajmuje się sprzęganiem, ustawianiem, kalibracją, programowaniem, konserwacją i naprawą maszyn. Zestawia ciągniki z maszynami rolniczymi (agregatuje), naprawia je i konserwuje.

Sposoby wykonywania pracy

Osoba pracująca w zawodzie rolnik upraw polowych wykonuje pracę polegającą na:

• dobieraniu zabiegów uprawowych do wybranej rośliny, w tym metod zapobiegania i zwalczania chorób, szkodników i chwastów ⁴,
• wykonywaniu zabiegów uprawowych zgodnie ze stosowaną technologią upraw,
• planowaniu i obliczaniu odpowiedniej ilości i jakości materiału siewnego oraz nawozów do planowanych upraw,
• planowaniu zabiegów agrotechnicznych z uwzględnieniem czynników meteorologicznych wpływających na plonowanie roślin uprawnych,
• wykonywaniu siewu i nawożenia mineralnego i organicznego,
• dobieraniu narzędzi uprawowych w zależności od rodzaju gleby i technologii uprawy danej rośliny,
• obsługiwaniu sprzętu i maszyn rolniczych stosowanych w pracach polowych,
• nastawianiu (regulowaniu) maszyn rolniczych,
• zbieraniu i przechowywaniu plonów,
• prowadzeniu dokumentacji upraw polowych,
• organizowaniu stanowiska pracy, w tym przestrzeganiu zasad BHP, ergonomii, ochrony przeciwpożarowej oraz stosowaniu przepisów prawa dotyczących.ochrony środowiska.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2. Kompetencja zawodowa.

Warunki pracy

Miejscem pracy rolnika upraw polowych są grunty orne przeznaczone pod uprawy polowe. Rolnik upraw polowych może być zatrudniany w przedsiębiorstwach produkcji rolniczej lub prowadzić własne gospodarstwo rolne.

Szybkie tempo i długie godziny pracy podczas spiętrzenia prac polowych oraz uciążliwe warunki (hałas, zmienne warunki atmosferyczne, zapylenie itd.) mogą powodować zmęczenie. Jest to ciężka praca fizyczna, która wymusza posiadanie odpowiednich warunków fizycznych i zdrowotnych. Z uwagi na konieczność wykorzystywania specjalistycznego sprzętu rolniczego, do wykonywania zawodu konieczna jest też umiejętność obsługi zaawansowanych technologicznie urządzeń i maszyn rolniczych, wspomagających pracownika w wykonywaniu jego obowiązków.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Rolnik upraw polowych w procesie realizacji zadań zawodowych posługuje się maszynami oraz sprzętem rolniczym w zależności od specyfikacji prowadzonych upraw roślinnych i technologii ich pielęgnacji, tj. zbóż, roślin oleistych, roślin okopowych ¹¹ (przemysłowych i pastewnych), roślin strączkowych, pastewnych, kukurydzy, ziół itp.

Rolnik upraw polowych zajmuje się użytkowaniem i obsługą maszyn i narzędzi służących do uprawy, pielęgnacji oraz zbioru plonów, takich jak:

• kombajn,
• traktor,
• kultywator ⁷,
• brona ³ talerzowa,
• brona zębata zwykła,
• siewnik,
• ładowarka,
• roztrząsacz nawozu,
• rozrzutnik obornika,
• kosiarka,
• sadzarka,
• sieczkarnia ¹²,
• pług wieloskibowy,
• opryskiwacz,
• przyczepa,
• ciężarówka,
• przenośniki,
• prasa do belowania,
• kosa,
• widły,
• grabie,
• łopata itd.

W związku z postępem technologicznym maszyny takie, jak snopowiązałka i wóz konny praktycznie wyszły z użycia. Sporadycznie są wykorzystywane w małych gospodarstwach na terenach górskich.

Organizacja pracy

Specyfika pracy rolnika upraw polowych powoduje, że nie można określić typowych godzin pracy w tym zawodzie. Praca może być w zasadzie wykonywana w różnych porach dnia i nocy przez całą dobę, 7 dni w tygodniu, bowiem niejednokrotnie rolnik upraw polowych zajmuje się także hodowlą zwierząt, co może wymagać wykonywania pracy w nocy.

Rolnik upraw polowych nie ma tzw. okresu urlopowego, w szczególności w letnich miesiącach pracuje przy żniwach i jest to dla niego okres wytężonej pracy. Prace polowe mają charakter sezonowy (wiosna, lato, jesień) i są wykonywane samodzielnie lub w zespole. Obecnie na wsi jest już coraz więcej ciągników wyposażonych w szczelną i komfortową kabinę z klimatyzacją, co wpływa na znaczne podniesienie komfortu pracy i mniejsze zmęczenie.

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

Rolnicy upraw polowych są narażeni na liczne wypadki: mogą ulec urazom na skutek poślizgnięcia, upadku, wpadnięcia pod i na różne maszyny rolnicze na polu lub w obejściu gospodarskim, zwłaszcza gdy zabudowania i podwórza gospodarskie są nieuporządkowane i słabo oświetlone. Istnieje także ryzyko ciężkich urazów (zgniecenie, amputacja kończyn) w czasie wykonywania różnych czynności za pomocą sprzętu zmechanizowanego. Rolnicy upraw polowych mogą ulec zatruciu podczas pracy ze środkami ochrony roślin i innymi preparatami chemicznymi stosowanymi w rolnictwie. Zagrożeniem dla zdrowia rolników upraw polowych są również duże ilości pyłów organicznych występujących w gospodarstwach rolnych. Ponadto w przypadku dostania się pod strumień spadającego ziarna osoby wykonujące ten zawód mogą ulec uduszeniu w silosach, elewatorach, magazynach lub przyczepach zbożowych.

Praca w gospodarstwie rolnym wymaga przenoszenia ciężkich ładunków o dużej objętości, często wykonywana jest w wymuszonej pozycji ciała i wymaga wykonywania powtarzalnych czynności. Może to być przyczyną urazów oraz bólów pleców, ramion i rąk. Podczas pracy z nawozami lub w silosach rolnicy upraw polowych mogą być narażeni na wydzielanie niebezpiecznych gazów, a duża ilość pyłu organicznego w gospodarstwach rolnych może powodować poważne problemy zdrowotne. Ze względu na możliwość wypadków rolnik musi bezwzględnie przestrzegać przepisów i zasad BHP, ochrony przeciwpożarowej, ergonomii i ochrony środowiska.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód rolnik upraw polowych ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• wysoka ogólna wydolność fizyczna,
• sprawność układu sercowo-naczyniowego,
• sprawność układu oddechowego,
• sprawność układu mięśniowo-szkieletowego,
• sprawność narządu wzroku,
• sprawność narządu słuchu,
• sprawność zmysłu dotyku,
• sprawność narządów równowagi;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• ostrość słuchu,
• ostrość wzroku,
• widzenie o zmroku,
• spostrzegawczość,
• zmysł równowagi,
• czucie dotykowe,
• zręczność rąk;

w kategorii sprawności i zdolności

• koncentracja i podzielność uwagi,
• zdolność do podejmowania szybkich i trafnych decyzji,
• rozumowanie logiczne,
• zdolność do współdziałania w zespole,
• uzdolnienia techniczne,
• gotowość do pracy w szybkim tempie,
• łatwość przerzucania się z jednej czynności na drugą;

w kategorii cech osobowościowych

• wytrzymałość na długotrwały wysiłek,
• wytrwałość i cierpliwość,
• niezależność,
• gotowość do pracy w nieprzyjaznych warunkach środowiskowych,
• samodzielność,
• wychodzenie z własną inicjatywą,
• systematyczność,
• wysoki stopień odpowiedzialności.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.3. Kompetencje społeczne; 3.4. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Rolnik upraw polowych to zawód zaliczany do ciężkich prac fizycznych, w związku z tym do pracy w tym zawodzie wymagana jest dobra kondycja fizyczna i sprawność zarówno kończyn górnych, jak i dolnych.

Przeciwwskazaniem do pracy w zawodzie rolnik upraw polowych jest niska sprawność motoryczna, dysfunkcja kończyn górnych, dolnych, wady wzroku niepoddające się korekcji, choroby układu oddechowego i skłonność do alergii wywoływanych przez czynniki występujące w środowisku pracy. Osoba niepełnosprawna fizycznie mogłaby spotkać się z wieloma trudnościami, które niekiedy uniemożliwiłyby prawidłowe wykonywanie zadań w tym zawodzie.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Do wykonywania zawodu rolnik upraw polowych preferowane jest ukończenie branżowej szkoły I stopnia (dawniej zasadnicza szkoła zawodowa) o profilu rolniczym.

Pracę w zawodzie rolnik upraw polowych może wykonywać również osoba, która:

• została przyuczona do zawodu,
• uzyskała doświadczenie w trakcie wykonywania pracy.

W zawodzie mogą pracować także osoby z wykształceniem średnim technicznym lub wyższym po kierunkach związanych z rolnictwem.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Do wykonywania zawodu rolnik upraw polowych nie są wymagane tytuły zawodowe, kwalifikacje czy uprawnienia zawodowe.

Podjęcie pracy w zawodzie rolnik upraw polowych ułatwia posiadanie:

• świadectwa/dyplomu potwierdzającego kwalifikacje wyodrębnione w zawodach pokrewnych (szkolnych): RL.03 Prowadzenie produkcji rolniczej (w zawodzie rolnik) oraz RL.16 Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej (w zawodzie technik rolnik), uzyskane po spełnieniu wymagań formalnych i zdaniu egzaminu organizowanego przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne (OKE),
• suplementu Europass (w języku polskim i angielskim), wydawanego na prośbę zainteresowanego przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne (OKE),
• udokumentowanego doświadczenia zawodowego w dziedzinie rolnictwa, potwierdzającego umiejętności praktyczne w zakresie obsługi maszyn i narzędzi rolniczych.

W zależności od wykonywanych zadań, w zawodzie rolnik upraw polowych wymagane może być posiadanie uprawnień zawodowych, takich jak:

• prawo jazdy kategorii T, zezwalające na kierowanie: ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym, zespołem pojazdów złożonym z ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym z przyczepą (przyczepami) oraz pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM (motorowerem i czterokołowcem lekkim),
• prawo jazdy kategorii B+E, uprawniające do kierowania pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony wraz z przyczepą oraz ciągnikiem rolniczym wraz z dwoma przyczepami,
• zaświadczenie o ukończeniu kursów stosowania środków ochrony roślin.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

W zawodzie rolnik upraw polowych nie ma typowej ścieżki awansu zawodowego. Możliwości rozwoju zawodowego wiążą się uzupełnianiem kwalifikacji i rozszerzaniem zakresu prowadzonej działalności. Rolnik upraw polowych może:

• doskonalić swoje umiejętności, uczestnicząc w szkoleniach organizowanych przez stowarzyszenia i inne organizacje branżowe, przez producentów maszyn i narzędzi rolniczych, producentów nasion i środków ochrony roślin lub w wyspecjalizowanych ośrodkach szkoleniowych,
• jeżeli posiada wykształcenie średnie i zdany egzamin maturalny, dalej kształcić się na studiach wyższych lub podyplomowych na kierunkach związanych z rolnictwem,
• rozszerzać swoje kompetencje zawodowe poprzez kształcenie/szkolenie w zawodach pokrewnych.

Ponadto dla rozwoju zawodowego rolnika upraw polowych istotne znaczenie ma wiedza przekazywana z pokolenia na pokolenie, która jest wzbogacana o nowoczesne sposobów uprawy.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Obecnie (2018 r.) w zawodzie rolnik upraw polowych nie ma możliwości potwierdzania kompetencji zawodowych w edukacji formalnej i pozaformalnej.

Możliwe jest potwierdzenie kompetencji przydatnych do wykonywania zawodu rolnik upraw polowych po przystąpieniu do i zdaniu egzaminu (przed Okręgową Komisja Egzaminacyjną) dla kwalifikacji:

• RL.03 Prowadzenie produkcji rolniczej (w zawodzie rolnik),
• RL.16 Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej (w zawodzie technik rolnik od roku szkolnego 2020/2021).

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie rolnik upraw polowych może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie rolnik upraw polowych wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Organizowanie gospodarstwa rolnego oraz prowadzenie dokumentacji upraw polowych.
• Z2 Planowanie i obliczanie odpowiedniej ilości i jakości materiału siewnego i nawozów do planowanych upraw.
• Z3 Planowanie zabiegów agrotechnicznych z uwzględnieniem czynników meteorologicznych wpływających na plonowanie roślin uprawnych.
• Z4 Dobieranie zabiegów uprawowych do wybranej rośliny, w tym metod zapobiegania i zwalczania chorób, szkodników i chwastów.
• Z5 Dobieranie i obsługiwanie narzędzi uprawowych dostosowanych do rodzaju gleby i technologii uprawy danej rośliny oraz wykonywanie zabiegów uprawowych zgodnie z technologią.
• Z6 Wykonywanie siewu i nawożenia mineralnego i organicznego.
• Z7 Zbieranie i składowanie plonów.

Kompetencja zawodowa Kz1: Prowadzenie upraw polowych obejmuje zestaw zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Pracownik w zawodzie rolnik upraw polowych powinien mieć kompetencje społeczne niezbędne do prawidłowego i skutecznego wykonywania zadań zawodowych.

W szczególności pracownik jest gotów do:

• Ponoszenia odpowiedzialności za planowanie i prowadzenie produkcji roślinnej i prac polowych.
• Dostosowywania własnego zachowania do zmiennych okoliczności pracy w warunkach polowych.
• Poznawania nowych rozwiązań w zakresie produkcji roślinnej.
• Zarządzania czasem, szczególnie w okresie wzmożonych prac polowych w okresie letnim, polegającego na planowaniu i organizowaniu pracy, koncentracji i efektywności działań.
• Podejmowania współpracy w zakresie prac polowych w zorganizowanych warunkach środowiska pracy.
• Oceniania wpływu swoich działań na prace polowe i ponoszenia za nie odpowiedzialności.
• Podnoszenia kompetencji zawodowych z uwzględnieniem nowych rozwiązań w branży rolniczej.

Pracownik powinien mieć zdolność właściwego wykonywania zadań zawodowych i predyspozycje do rozwoju zawodowego. Dlatego wymaga się od niego odpowiednich kompetencji kluczowych. Zostały one zilustrowane w formie profilu (rys. 1) ukazującego ważność kompetencji kluczowych dla zawodu rolnik upraw polowych.

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu rolnik upraw polowych

Uwaga:

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt PIAAC (OECD).

Kompetencje zawodowe pracownika w zawodzie rolnik upraw polowych nawiązują do opisów poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Opis zawodu, zadań zawodowych i wymagań kompetencyjnych może stanowić materiał informacyjny dla przygotowania (lub aktualizacji) opisów kwalifikacji wprowadzanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Więcej informacji:

• Zintegrowany System Kwalifikacji: https://www.kwalifikacje.gov.pl
• Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji: https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Rolnicy upraw polowych zatrudniani są na polach uprawnych, plantacjach i innych gruntach ornych należących do dużych przedsiębiorstw rolniczych.

Pracodawcy zwracają szczególną uwagę na praktyczne doświadczenie osób zainteresowanych pracą w tym zawodzie, choć w większości przypadków rolnik upraw polowych jest pracownikiem samodzielnym, zajmującym się uprawą własnego gruntu i zbywającym plony dostępnymi sobie kanałami dystrybucji.

Kształcenie

Obecnie (w 2018 roku) w ramach systemu kształcenia zawodowego w Polsce nie przygotowuje się kandydatów do pracy w zawodzie rolnik upraw polowych.

Osoba zainteresowana podjęciem pracy w tym zawodzie może ukończyć:

• branżową szkołę I stopnia w zawodzie pokrewnym rolnik,
• branżową szkołę II stopnia lub technikum w zawodzie pokrewnym technik rolnik,
• kwalifikacyjny kurs zawodowy ww. zawodach w zakresie kwalifikacji: RL.03 Prowadzenie produkcji rolniczej oraz RL.16 Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej, które oferują:
  • publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe,
  • niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe,
  • publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego,
  • instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową,
  • Ośrodki Doradztwa Rolniczego,
  • podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców.

Kompetencje właściwe dla ww. kwalifikacji potwierdzają Okręgowe Komisje Egzaminacyjne, po spełnieniu wymagań formalnych i zdaniu egzaminu (również przeprowadzanego w trybie eksternistycznym).

Szkolenie

Rolnik upraw polowych może korzystać z dostępnych na rynku usług szkoleniowych oraz kursów organizowanych przez instytucje szkoleniowe, producentów i dystrybutorów środków chemicznych lub instytucji szkolących z zakresu obsługi specjalistycznych maszyn rolniczych.

Z reguły organizatorzy tych szkoleń poświadczają uzyskane przez uczestników kompetencje stosownymi certyfikatami/zaświadczeniami. Rolnik może też szkolić się samodzielnie, korzystając ze specjalistycznej literatury, czasopism branżowych oraz otwartych zasobów edukacyjnych udostępnianych w sieci internet.

Zarobki rolnika upraw polowych są trudne do precyzyjnego oszacowania, ponieważ są ściśle uzależnione od urodzaju w danym sezonie oraz ceny oferowanej za płody rolne w chwili sprzedaży.

Znaczenie w tym przypadku ma także wielkość gospodarstwa, rodzaj produkcji oraz miejsce zbytu i jakość oferowanych produktów. Zarobki w małych gospodarstwach pozbawionych nowoczesnego wyposażenia technicznego mogą utrzymywać się na poziomie nawet poniżej wynagrodzenia minimalnego. Nie brakuje jednak gospodarstw rolnych pozwalających rolnikowi upraw polowych na wypracowanie dochodu netto (po pokryciu kosztów prowadzonych upraw) w przedziale od 3000 zł do 5000 zł miesięcznie, a także wyższego.

Pomimo bardzo wysokich wymagań zdrowotnych w zawodzie rolnik upraw polowych możliwe jest zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Warunkiem niezbędnym jest identyfikacja indywidualnych barier i dostosowanie pod względem technicznym i organizacyjnym warunków środowiska oraz stanowiska pracy do potrzeb zatrudnienia osób:

• z niewielkimi dysfunkcjami kończyn dolnych (05-R) umożliwiającymi swobodne wykonywanie zadań zawodowych,
• z dysfunkcjami narządu wzroku (04-O), o ile pole widzenia pozostaje prawidłowe lub nieznacznie ograniczone, pracownik prawidłowo rozróżnia barwy, a inne ewentualne wady wzroku są skorygowane odpowiednimi szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi,
• z dysfunkcjami narządu słuchu (03-L), pod warunkiem, że są skorygowane za pomocą aparatów słuchowych w stopniu umożliwiającym komunikację werbalną,
• chore na epilepsję (06-E), pod warunkiem, że napady padaczkowe występują sporadycznie, są sygnalizowane przez aurę, występują głównie wieczorem lub w nocy, nie powodują zbytniego zmęczenia i stosunkowo szybko następuje regeneracja sił po ich wystąpieniu, a przebieg choroby nie prowadzi do charakteropatii padaczkowej. Osoby chorujące na padaczkę mogą wykonywać zawód warunkowo, po racjonalnym ograniczeniu zakresu zadań do sytuacji, w których jest możliwy stały dozór i ewentualna szybka pomoc, a stanowisko pracy nie stwarza potencjalnych zagrożeń w razie emisji choroby.